W 2022 r. wydatki na program „Rodzina 500 plus”, „Dobry Start”, „Maluch Plus”, a także nowe świadczenie Rodzinny Kapitał Opiekuńczy to 62 mld zł. Ile z tych pieniędzy trafi do przeciętnego Kowalskiego i jego dziecka?

• „Rodzina 500 plus”, „Dobry start”, a także nowe świadczenie Rodzinny Kapitał Opiekuńczy – to sztandarowe programy polityki prorodzinnej wprowadzonych przez rząd PiS.
• Komu i ile pieniędzy się należy, ile wpłynie do miesięcznego lub rocznego budżetu rodziny? Podliczamy.
• Przypominamy, kto i na jakich zasadach może z programów skorzystać, jakie są terminy i sposoby składania wniosków.

W 2022 r. wydatki na program „Rodzina 500 plus”, „Dobry Start”, „Maluch Plus”, a także nowe świadczenie Rodzinny Kapitał Opiekuńczy to 62 mld zł. Ile z tych pieniędzy trafi do przeciętnego Kowalskiego i jego dziecka?

O ile program „Maluch plus” wspiera rozwój instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 – żłobków, klubów dziecięcych i dziennych opiekunów, o tyle Rodzina 500 plus, Dobry start oraz Rodzinny Kapitał Opiekuńczy to pieniądze kierowane bezpośrednio do rodzin i wpływające na ich konta. Komu i ile pieniędzy się należy, ile wpłynie do miesięcznego lub rocznego budżetu rodziny?

Dla przykładu, rodzina z dwójka dzieci (jedno w wieku szkolnym, drugie między 1 a 3 rokiem życia) w 2022 roku z tych trzech programów otrzyma 24 300 zł ( przy założeniu, że będzie chciała pieniądze z RKO otrzymać w 12 ratach w ciągu jednego roku) lub 18 300 zł (przy rozłożeniu pieniędzy z RKO na dwa lata). Rodzina z dwójką dzieci w wieku szkolnym otrzyma w ciągu roku w sumie 12 600 zł. 

500 plus co miesiąc

Zdaniem minister Marleny Maląg program 500 plus „zmienił oblicze polskich rodzin”. – To potężne wsparcie, to inwestycja w rodzinę. Od 1 kwietnia 2016 r. do polskich rodzin trafiło ponad 176 mld zł,(…) a wsparciem objętych jest 6,5 mln dzieci – dodała.

Przypomnijmy program 500 plus ruszył w kwietniu 2016 r.  Świadczenie obejmuje zarówno dzieci przebywające w rodzinach, jak i w pieczy zastępczej. Prawo do świadczenia wychowawczego jest niezależne od dochodów rodziny, jest wolne od egzekucji i nie podlega opodatkowaniu.

Prawo do świadczenia wychowawczego jest ustalane na roczny okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca do 31 maja następnego roku kalendarzowego.

Kto może skorzystać z programu „Rodzina 500 plus”

Świadczenie wychowawcze w ramach rządowego programu „Rodzina 500 plus” przysługuje na każde dziecko w wieku do ukończenia przez nie 18 roku życia.

O świadczenie to mogą ubiegać się rodzice (matka lub ojciec) oraz opiekun faktyczny (tj. osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka), jeśli dziecko wspólnie z nimi zamieszkuje i pozostaje na ich utrzymaniu. Świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500 + przysługuje również opiekunowi prawnemu dziecka oraz w niektórych przypadkach dyrektorowi domu pomocy społecznej.

Co istotne, w nowym okresie świadczeniowym 2022/2023, o świadczenie wychowawcze mogą ubiegać się także rodziny zastępcze, osoby prowadzące rodzinny dom dziecka, dyrektorzy placówek opiekuńczo-wychowawczych, dyrektorzy regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych, dyrektorzy interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych. W przypadku tych osób, świadczenie wychowawcze zastąpi dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, który dotychczas był im wypłacany w ramach programu „Rodzina 500+”.

500 plus a opieka naprzemienna

Świadczenie wychowawcze przysługuje co do zasady w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko.

W przypadku gdy rodzice sprawują, zgodnie z orzeczeniem sądu, opiekę naprzemienną nad dzieckiem w porównywalnych i powtarzających się okresach, to oboje otrzymają świadczenie w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego, czyli co do zasady 250 zł .

Ponadto, w przypadku urodzenia się dziecka albo ukończenia przez dziecko 18 roku życia, świadczenie za dany miesiąc zostanie przyznane i wypłacone tylko za tę część miesiąca który przypada odpowiednio od dnia urodzenia się dziecka albo do dnia ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

Zmiany w 500 plus od 1 lutego 2022 r.

Od 1 stycznia 2022 r., zgodnie z wprowadzonymi zmianami do programu „Rodzina 500+” zmieniły się zasady naboru wniosków o przyznanie świadczenia wychowawczego.

Według nowych zasad, obsługę przyjmowania i rozpatrywania wniosków oraz przyznawania świadczenia wychowawczego przejął Zakład Ubezpieczeń Społecznych w miejsce dotychczasowych realizatorów programu.

Wnioski do ZUS można złożyć tylko drogą elektroniczną przez Internet, a wypłata przyznanego świadczenia będzie odbywać się wyłącznie w formie bezgotówkowej, na wskazany we wniosku rachunek bankowy.

Od 1 stycznia 2022 r. ZUS przyjmuje nowe wnioski, rozpatruje je i wypłaca na bieżąco przyznane przez siebie świadczenie wychowawcze na nowo narodzone dzieci lub na dzieci urodzone przed 2022 r., jeśli wcześniej taki wniosek nie został złożony.

Od 1 lutego 2022 r. ZUS rozpoczął również przyjmowanie wniosków o ustalanie prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniowy od 1 czerwca 2022 do 31 maja 2023 r.

Natomiast sprawy dotyczące prawa do świadczenia wychowawczego za okresy sprzed 1 stycznia 2022 r. z wniosków złożonych do 31 grudnia 2021 r., do ich zakończenia nadal realizują dotychczasowe organy (tj. w sprawach świadczenia wychowawczego – gminy, w sprawach dodatków wychowawczych przysługujących na dzieci w pieczy zastępczej – powiaty, natomiast w sprawach wymagających rozstrzygnięć związanych z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego – wojewodowie).

Kiedy złożyć wniosek o 500 plus na nowy okres?

Aby otrzymać świadczenie wychowawcze na nowy okres świadczeniowy od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r. , wniosek należy złożyć w terminie: 1 luty 2022 r. – 30 czerwca 2022 r.

Jeśli osoba złoży wniosek na nowy okres 2022/2023 w terminie do 30 kwietnia 2022 r. , to przyznanie świadczenia wychowawczego oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec nastąpi najpóźniej do 30 czerwca tego roku.

W przypadku wniosków złożonych w okresie 1 maja do 31 maja 2022 r., ustalenie prawa oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec i lipiec nastąpi nie później niż do 31 lipca tego roku.

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenie wychowawcze złoży wniosek w okresie od 1 czerwca do 30 czerwca 2022 r., ustalenie oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec, lipiec i sierpień, nastąpi nie później niż do 31 sierpnia tego roku.

Jeśli osoba złoży wniosek w późniejszym terminie, tj. po 30 czerwca 2022 r., to prawo do świadczenia wychowawczego zostanie jej ustalone, a świadczenie wypłacone od miesiąca złożenia wniosku.

W kolejnych miesiącach będzie obowiązywał następujący mechanizm:

• w przypadku złożenia wniosku w lipcu 2022 r., ZUS przyzna świadczenie od lipca i wypłaci je do dnia 30 września tego roku ,
• w przypadku złożenia wniosku w sierpniu 2022 r., ZUS przyzna świadczenie od sierpnia, wypłaci je do dnia 31 października tego roku,
• w przypadku złożenia wniosku na nowy okres w kolejnych miesiącach, świadczenie będzie przyznawane od miesiąca, w którym rodzic złoży wniosek,
a wypłaty przyznanego świadczenia realizowane będą co miesiąc na bieżąco.

Ww. terminy składania i rozpatrywania wniosków dotyczą również osób ubiegających się o świadczenie wychowawcze na dzieci umieszczone w pieczy zastępczej.

Jak złożyć wniosek o 500 plus?

Wnioski o świadczenie wychowawcze można składać do ZUS tylko drogą elektroniczną przez Internet, a wypłata przyznanego świadczenia odbywać się będzie w formie bezgotówkowej.
Zachowane zostały te same trzy kanały elektronicznego składania wniosków, tak jak w latach ubiegłych. Wniosek o świadczenie wychowawcze, przez Internet można złożyć przez:

• platformę PUE ZUS
• portal informacyjno -usługowy Emp@tia
• bankowość elektroniczną

Wniosek o 500 plus na nowonarodzone dziecko

Rodzice mają 3 miesiące od urodzenia się dziecka na złożenie wniosku do ZUS o świadczenie 500 plus, aby otrzymać świadczenie wychowawcze z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka. Co istotne, w przypadku dzieci urodzonych do dnia 31 maja 2022 r., rodzice powinni pamiętać aby złożyć dwa wnioski o świadczenie wychowawcze – zarówno na obecnie trwający okres świadczeniowy 2021/2022, który zakończy się 31 maja 2022 r. oraz na kolejny nowy okres 2022/2023, który rozpocznie się 1 czerwca 2022 r.

300 zł na „Dobry start” – raz na rok

Kolejnym programem, o którym wspomniała minister jest „Dobry start”, czyli 300 zł rocznie na wyprawkę szkolną.

Świadczenie w ramach rządowego programu „Dobry start” w wysokości 300 zł przysługuje raz do roku i jest niezależne od dochodów – trzeba tylko spełnić wymóg dotyczący wieku dziecka oraz terminu.

Szczegółowe warunki realizacji programu określa rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry Start”. Zgodnie z § 4 ust 2 ww. rozporządzenia świadczenie przysługuje w związku z rozpoczęciem roku szkolnego do ukończenia: przez dziecko lub osobę uczącą się 20. roku życia; przez dziecko lub osobę uczącą się 24. roku życia – w przypadku dzieci lub osób uczących się legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności.
Wnioski na Dobry Strat tylko elektronicznie

Od 1 lipca do 30 listopada można składać wnioski o świadczenie 300 plus z programu „Dobry Start”. W roku szkolnym 2021/2022 wniosek o to świadczenie można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną – za pomocą portalu Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, bankowości elektronicznej lub portalu Emp@tia. Pieniądze z programu są wypłacane wyłącznie na rachunek bankowy.

Im szybciej złożymy wniosek, tym szybciej otrzymamy pieniądze. Ogólnie zasada jest taka, że w przypadku wniosków złożonych do końca sierpnia, świadczenie trafi na konta do końca września, a po tym terminie ZUS daje sobie dwa miesiące na wypłacenie pieniędzy.

Wyprawka 300 plus jest zwolniona z podatku i nie jest wliczana do dochodu. Nie może więc być przedmiotem egzekucji komorniczej ani też nie ma wpływu na prawo do innych świadczeń socjalnych.

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy – przez rok lub dwa lata

1 stycznia 2022 r. ruszył nowy program Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. To łącznie 12 tys. zł na drugie i kolejne dziecko w wieku od 12. do ukończenia 35. miesiąca życia.

Świadczenie z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego w łącznej wysokości 12 tys. zł będzie wypłacane na wniosek osoby uprawnionej i nie będzie uzależnione od dochodów rodziny.

Ustawa przewiduje wprowadzenie nowego świadczenia kierowanego do rodzin z dziećmi – maksymalnie 12 tys. zł na drugie i kolejne dziecko w wieku od ukończenia 12. do ukończenia 36. miesiąca życia.

Świadczenie będzie wypłacane przez 24 miesiące w kwocie 500 zł miesięcznie na dziecko. Rodzice będą mogli jednak zadecydować, że chcą otrzymywać je przez rok po 1 tys. zł miesięcznie.

Prawo do Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego będzie przysługiwać także rodzicom, którzy już w dniu wejścia ustawy mają drugie i kolejne dzieci w wieku od ukończenia 12. do 36. miesiąca życia. Na takie dzieci świadczenie będzie przysługiwało proporcjonalnie za okres od dnia wejścia w życie ustawy do czasu ukończenia przez drugie lub kolejne dzieci 36. miesiąca życia.

O Rodzinny Kapitał Opiekuńczy może ubiegać się każda rodzina bez względu na stan cywilny rodziców. Otrzymają je, po spełnieniu warunków ustawowych zarówno rodziny, w których rodzice są w związku małżeńskim, rodzice pozostający w nieformalnych związkach, jak i osoby samotnie wychowujące dziecko.

Jak złożyć wniosek o Rodzinny Kapitał Opiekuńczy?

Wnioski o rodzinny kapitał opiekuńczy będzie można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej – za pośrednictwem tych samych kanałów wnioskowani online co w przypadku programów „Rodzina 500 plus” i „Dobry start”, czyli za pośrednictwem bankowości elektronicznej, Platformy Usług Elektronicznych ZUS lub platformy Empatia (portal Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej).

Przepisy ustawy o rodzinnym kapitale opiekuńczym określają maksymalny termin dla ZUS na rozpatrzenie wniosku o kapitał. Wynosi on 2 miesiące od dnia złożenia wniosku wraz z dokumentami. Z kolei wypłata przysługującego kapitału następuje nie wcześniej niż w miesiącu, od którego przysługuje prawo do kapitału.

Jeśli kapitał zostanie przyznany, rodzic otrzyma informację o przyznaniu świadczenia, która będzie znajdować się w skrzynce odbiorczej na profilu na PUE ZUS. Również wtedy, gdy wniosek został złożony przez bankowość elektroniczną lub portal Emp@tia.

Jeśli kapitał nie będzie przysługiwać, to ZUS wyda decyzję odmowną. Decyzję odmowną w takim przypadku rodzic otrzyma elektronicznie na PUE ZUS. Od decyzji ZUS przysługuje odwołanie do Prezesa ZUS, a następnie skarga do sądu administracyjnego.

Wypłata przyznanego kapitału będzie odbywać się wyłącznie w formie bezgotówkowej, na wskazane we wniosku konto bankowe.

Dofinansowanie pobytu w żłobku lub wynagrodzenia niani

Ustawa wprowadza również zmiany w ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, m.in. dofinansowanie dla dziecka nieobjętego nowym świadczeniem opiekuńczym do pobytu w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Dofinansowanie to będzie przysługiwało – na wniosek – rodzicom, opiekunom prawnym oraz innym osobom, którym sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem. Będzie ono związane z pobytem nieobjętego rodzinnym kapitałem opiekuńczym dziecka w instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Będzie polegało na obniżeniu przez podmiot prowadzący taką instytucję miesięcznej opłaty ponoszonej za pobyt (bez wyżywienia).

Dofinansowanie będzie przysługiwać: na dziecko pierwsze i jedyne w rodzinie; na dziecko pierwsze z rodzin, w których kolejne dziecko jest objęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym, a także na dziecko w wieku przed ukończeniem 12. miesiąca i po ukończeniu 36 miesiąca życia.

Dofinansowanie będzie wynosić 400 zł miesięcznie na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Nie więcej jednak, niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodziców za pobyt dzieci w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Szacuje się, że tym wsparciem zostanie objętych około 110 tysięcy dzieci.

Źródło: https://www.portalsamorzadowy.pl/